ISO/IEC 42001 Süni İntellekt İdarəetmə Sistemi Nədir?

Müasir dövrdə müəssisələr süni intellekt səyahətlərində rəhbərlik edəcək bir çərçivəyə hər zamankindən daha çox ehtiyac duyurlar. ISO/IEC 42001, dünyanın ilk süni intellekt idarəetmə sistemi standartı olaraq bu ehtiyaca cavab verir.

Süni intellektin dünya miqyasında sürətlə mənimsənməsi ilə birlikdə, keyfiyyət üçün ISO 9001, ətraf mühit üçün ISO 14001 və IT təhlükəsizliyi və kibertəhlükəsizlik üçün ISO/IEC 27001 kimi digər idarəetmə sistemi standartları kimi ISO/IEC 42001-in də bir təşkilatın uğurunun ayrılmaz bir hissəsi olacağı təxmin edilir.

ISO/IEC 42001:2023 İdarəetmə Sistemini Kimlər Qurmalıdır?

ISO 42001, süni intellekt inkişaf etdirən və/və ya istifadə edən, süni intellekt layihələrini daha etik, hesabatlı və səmərəli şəkildə idarə etmək istəyən hər cür təşkilat üçün keçərli bir standartdır.

Digər ISO İdarəetmə Sistemləri standartları kimi, bütün sektorlarda süni intellekt idarəetməsi ilə bağlı sürətlə inkişaf edən gözləntilərə uyğunlaşdırıla bilər. Müxtəlif sektorlarda tətbiq oluna bilməsi, süni intellekt idarəetmə tətbiqlərinin standartlaşdırılmasına duyulan universal ehtiyacı və bu sistemin çox yönlülüyünü vurğulayır.

Bu standart, təşkilatların mövcud çərçivələrini və istifadə etdikləri rəhbərləri tamamlayıcı xarakterdədir. Bu tanışlıq önəmlidir, çünki hal-hazırda ISO 9001, 27001 və 27701 ilə sertifikatlaşdırılmış İdarəetmə Sistemlərinin müxtəlif elementləri, oxşar bir strukturu paylaşdıqları üçün ISO 42001 sertifikasiyasını dəstəkləmək üçün istifadə edilə bilər. Qısacası, ISO sertifikatlı təşkilatlar ISO 42001 uyğunluğuna hazırlanarkən sıfırdan başlamayacaqlar.

Süni İntellekt Sistem Etibarlılığına və Təhlükəsizliyinə Töhfəsi Nədir?

Süni İntellekt İdarəetmə Sistemi ilə uyğunluq, təşkilatların süni intellekt sistemlərinin etibarlılığını və təhlükəsizliyini artırır. Çərçivənin davamlı təkmilləşdirmə, risk idarəetməsi və etik qiymətləndirmələrə vurğu etməsi, paydaşların güvənə biləcəyi möhkəm süni intellekt sistemlərinin yaradılmasına töhfə verir.

ISO/IEC 42001 Sertifikasiyasının Faydaları Nələrdir?

Bir təşkilat, ISO/IEC 42001-i mənimsəyərək süni intellekt istifadəsi üzərində nəzarət sahibi olur, korporativ kibertəhlükəsizliyi artırır və texnologiyanın məsuliyyətli şəkildə istifadə edilməsini təmin edir.

Standartın digər bəzi faydaları arasında bunlar yer alır:

Məsuliyyətli Süni İntellekt İnkişafı: ISO 42001, təşkilatların məsuliyyətli süni intellekt inkişafı və tətbiqi öhdəliklərini göstərmələrinə kömək edir və süni intellekt texnologiyasının məsuliyyətli və etik istifadəsini təşviq edir.

Risk Azaldılması: Süni intellekt layihələri məlumat məxfiliyi, təhlükəsizlik və qərəz kimi risklər daşıya bilər. ISO 42001 bu riskləri idarə etməyə kömək edir və hüquqi tələblərə uyğunluğu təmin edir.

Şəffaflıq və Hesabatlılıq: Sistemlərinin işleyişi konusunda şəffaf olmaq önəmlidir. ISO 42001, prosesləri, alqoritmləri və qərar kriteriyalarını sənədləşdirərək şəffaflığı dəstəkləyir.

İtibar İdarəetməsi: Bir süni intellekt idarəetmə sistemi tətbiq etmək, bir təşkilatın süni intellektin risklərini anladığını və idarə edərkən eyni zamanda faydalarından yararlandığını göstərir. ISO 42001; müştərilər, işçilər və investorlar arasında güvən yaradır.

Səmərəli Resurs İstifadəsi: Süni intellekt layihələrini effektiv şəkildə idarə etmək üçün dəqiq rollar, məsuliyyətlər və resurs təyinatına ehtiyac var. ISO 42001 bu prosesləri optimallaşdırır.

Keyfiyyət Təminatı: Süni intellekt layihələrini effektiv şəkildə idarə etmək, davamlı izləmə, test və təkmilləşdirməni tələb edir. ISO 42001, gözlənilən performansı təmin edərək səhvləri minimallaşdırır.

ISO/IEC 42001-in ISO/IEC 27001 Uyğunluğu Üzərindəki Təsiri

ISO/IEC 42001 və 27001, fərqli fokus sahələrinə sahib (süni intellekt və informasiya təhlükəsizliyi) iki idarəetmə standartıdır. Ancaq hər iki standartı da tətbiq edən təşkilatlar, süni intellektin gətirdiyi yeni təhlükəsizlik təhdidlərini (məlumat pozuntuları, yanlış qərarlar) idarə etmək üçün inteqrasiya olunmuş bir yanaşma qəbul etməlidir. Məsələn, süni intellekt sistemlərinin inventarı və riskləri, ISO/IEC 27001 uyğunluğu üçün ediləcək risk qiymətləndirməsində nəzərə alınmalıdır.